Deze gewervelde dieren zijn heel interessant om naar te kijken. Door hun gecamoufleerde jasjes, worden salamanders wel eens als gevaarlijk gezien, maar dit is lang niet altijd het geval. Op deze pagina vind je alle informatie over deze amfibieën die je ook gewoon in Nederland tegen kunt komen.
Kenmerken van salamanders
Vraag jij je afL hoe ziet een salamander eruit? Dan gaan we je dat eens snel uitleggen. Salamanders (Caudata) hebben allemaal een lange staart, vier poten en (vaak) een onopvallend uiterlijk.
Andere kenmerken van salamanders:
- Het zijn koudbloedige dieren
- Het zijn amfibieën
- Ze leven zowel op het land als in het water
- Ze leven op vochtige plekken
- Ze hebben schubben en ademen ook via de huid
- Ze zijn gemiddeld tien tot vijftien centimeter groot
- Ze houden een winterslaap tijdens de winter of in de warme zomer
- De larven ondergaan een metamorfose
- Ze zijn carnivoor en eten vooral kleinere dieren
Is een salamander gevaarlijk?
Over het algemeen is een salamander niet gevaarlijk voor de mens. Er zijn maar twee soorten die giftig zijn. De ruwe salamander en de vuursalamander. Bij deze dieren moet je dus wél oppassen.
Salamander soorten
Er bestaan honderden salamander soorten op de wereld. We maken onderscheid tussen salamanders die alleen op het land leven, salamanders die het grootste gedeelte van hun tijd in het water doorbrengen en salamanders die alleen maar in het water leven. Dit zijn olmachtigen.
De bekendste salamander soorten:
- Watersalamander
- Vuursalamander
- Kleine watersalamander
- Wormsalamander
- Vinpootsalamander
- Reuzensalamander
- Axolotl
Waar leven salamanders?
Salamanders leven verspreid over het Noordelijk halfrond. Een uitzondering is Zuid Amerika, want daar vind je deze bijzondere amfibieën wél . Wat ze wel allemaal gemeen hebben, is dat ze leven in de buurt van water. Hun huid moet namelijk altijd vochtig blijven, óók als ze alleen op het land leven. Deze dieren zijn vooral ‘s nachts actief en kunnen bij extreem koude of warme temperaturen in een soort winter (of zomer-) slaap gaan. Dit is nodig omdat deze koudbloedige dieren de winter anders niet overleven en de huid bij een te felle zon uitdroogt.
Salamanders in Nederland
Ook in ons eigen kikkerlandje kun je een salamander in het wild tegenkomen. In Nederland zijn er al vijf verschillende soorten gespot. De kleine watersalamander kom je over het algemeen het vaakst tegen in Nederland. Goed om te weten: alle wilde salamanders zijn beschermd. Je mag ze dus niet zomaar vangen en in een verblijf stoppen.
Salamander voortplanting: zo werkt het
De voortplanting van deze amfibie soort, ziet er heel anders uit dan die van zoogdieren. Er is wel plaats van een inwendige bevruchting, maar echt paren doen het mannetje en het vrouwtje niet. Het mannetje moet voordat het vrouwtje überhaupt geïnteresseerd is een balts uitvoeren. Dit is een soort dansje waarmee het mannetje laat zien dat hij een goede partner is. Wanneer het vrouwtje wel interesse heeft, zet het mannetje een pakketje met zaadcellen af op het oppervlakte. Het vrouwtje loopt daarover heen en neemt het zaad op met haar cloaca. Dat is een speciale opening waar ontlasting, urine en eieren uitkomen.
Salamander eitjes
Het vrouwtje zet vervolgens de salamander eitjes af op het land tussen bladeren of onder water. Uit deze eitjes kruipen larven die nog niet helemaal ontwikkeld zijn. De larven zijn in de eerste fase langwerpig, hebben een kleine staart en kleine pootjes. Ze ademen nog met kieuwen. Anders dan bij kikkers, lijken de larven al erg op de volwassen dieren. De uitwendige kieuwen verdwijnen tijdens de metamorfose.
Salamander baby of een salamanderlarve?
Een echte baby zullen we een kleine salamander niet noemen. De meeste vrouwtjes kijken namelijk niet naar haar honderden eieren om nadat ze deze hebben afgezet. Alleen van de zwarte salamander is bekend dat het vrouwtje haar jongen beschermt zodra deze uit de eieren komen.
Salamander als huisdier
Net als kikkers en slangen, kun je ook een salamander als huisdier houden. Hiervoor heb je wel een passend terrarium of aquarium nodig – afhankelijk van de salamander die je in huis neemt. In trek zijn de Canadese watersalamander en de bijzondere axolotl. Weet wel: een salamander lijdt een teruggetrokken leven en is vooral in de nacht actief. Zeker in een winterslaap- of zomerrust-periode.
Zo kun je salamanders verzorgen
Een salamander eet regenwormen, watervlooien, fruitvliegen, krekels en rode muggenlarven. Die moet je dus ook voeren wanneer je dit dier als huisdier neemt. Het wordt daarnaast afgeraden om salamanders te houden met andere amfibieën als kikkers en andere soorten salamanders. De ideale leefomgeving kan namelijk per soort verschillen. Ben je van plan om een salamander in huis te nemen? Richt het verblijf dan op een zo natuurlijk mogelijke manier in en let er ook op dat het beestje niet kan ontsnappen. Dat gaat de salamander zeker proberen!
